Al eeuwenlang maakt de mens compost van verschillende soorten afval om zijn moestuinen en plantages te bemesten. Maar waarom is compost zo waardevol voor de mens dat het het zwarte goud van de tuinier wordt genoemd? In dit artikel leert u meer over de kunst van het composteren. Wat is […]
compost
Al eeuwenlang maken mensen compost van verschillende soorten afval om hun moestuinen of plantages te bemesten. Maar waarom is compost zo waardevol voor de mens dat het het zwarte goud van de tuinier wordt genoemd?
In dit artikel leert u meer over de kunst van het composteren.
Wat is compost?
CompostHet is dood organisch materiaal. Dit ontbindende materiaal is rijk aan humus. Het wordt gemaakt van organisch afval. De processen van bevochtiging en mineralisatie die tijdens de compostering plaatsvinden, zijn vergelijkbaar met de bevochtiging van de bodem. De werking van compost en de eigenschappen die het karakteriseren hangen af van zowel het bronmateriaal als het rotmechanisme dat het heeft ondergaan.
Verse of afgewerkte compost
De mate van verval is de meeteenheid die wordt gebruikt om de stabiliteit van compost tegen afbraak door micro-organismen aan te geven. Afhankelijk van de mate van verrotting treedt er in verschillende mate afbraak op wanneer de compost wordt verspreid. De stabiliteit neemt toe met de mate van verrotting en rijpheid van de compost, terwijl het vermogen om voedingsstoffen af te geven afneemt. De reden hiervoor is bevochtiging, waarbij de organische componenten die vrijkomen na afbraak worden omgezet in nieuwe stabiele humusmoleculen die ongevoelig zijn voor afbraak.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verse en afgewerkte compost volgens de staat van ontbinding:
Verse compost bevat nog gemakkelijk afbreekbaar biologisch materiaal en heeft een stimulerend effect op het leven in uw moestuingrond.
Afgewerkte compost is een humusleverancier, die slechts langzaam wordt omgezet. Het is een duurzame en langzame bron van voedingsstoffen.
Het ruwe compostmateriaal heeft de laagste rottingsgraad. Verse compost heeft een rottingsgraad van 2 of 3, afgewerkte compost een graad van 4 of 5.
Hoe ziet compost eruit?
Compost is grof en vezelig of bruinachtig en kruimelig. Afhankelijk van de mate van verval heeft het een aangename geur, die vaak als houtachtig wordt ervaren.
Het is ongeveer twee keer zo zwaar als turf en half zo zwaar als zand. Het heeft ook veel middelgrote poriën, waardoor het de beluchting en waterhuishouding van de bodem kan verbeteren.
Wat zijn de eigenschappen van compost?
Compost is een zeer belangrijke meststof/toevoeging. Het is niet alleen een duurzame bron van voedingsstoffen, maar kan ook de samenstelling van de bodem verbeteren.
Het heeft effect op de bodem van uw moestuin:
- activeert het leven,
- bevordert de structuur,
- verbetert het evenwicht tussen lucht en water.
Hoe wordt afval compost?
Compostering is een natuurlijk, maar technisch gecontroleerd proces. De natuurlijke omstandigheden voor humusvorming worden gesimuleerd en geoptimaliseerd. Met behulp van zuurstof uit de lucht zetten micro-organismen het meeste natuurlijke groene materiaal (maaisel en kruiden, groenteschillen en -resten, huishoudelijk afval, enz.) of bruin materiaal (houtsnippers, afgevallen bladeren, enz.) om in humus.
Bij thuiscompostering duurt dit proces meestal 1-2 jaar.
Merk op dat sommige fruit- of plantenresten niet kunnen worden gecomposteerd.
Het composteringsproces
Organische materialen, of het nu dieren, planten, schimmels of algen zijn, die composteerbaar afval worden, bestaan in verschillende mate uit koolstofverbindingen. Celwanden van planten bestaan bijvoorbeeld grotendeels uit cellulose, hemicellulose en pectine. Alle drie zijn het koolhydraten, d.w.z. koolstofverbindingen die ook zuurstof- en waterstofbindingen hebben en op moleculair niveau met elkaar verbonden zijn tot lange stabiele ketens.
De afbraak wordt eerst uitgevoerd door luchtademende micro-organismen. Deze ontbinden delen van het organische materiaal zodat het als kooldioxidegas in de lucht ontsnapt.
De uitgangsmaterialen vallen langzaam uiteen in grovere delen en uiteindelijk zelfs in afzonderlijke moleculen of atomen. Deze bouwstenen worden vervolgens gebruikt in het bevochtigingsproces. Dit is de vorming van humus, om iets nieuws te creëren, namelijk humuszuren of humusmoleculen. Samen en chemisch gecombineerd met kleideeltjes vormen zij zichtbare kruimels en vlokken die wij kunnen herkennen als compost of humus.
Het is belangrijk dat uw compost in evenwicht is om het proces goed te laten verlopen. Het evenwicht wordt bereikt door groen en bruin afval en water te mengen. Goede compost heeft veel water nodig. Als u een beetje compost in uw handen neemt, moet het nat zijn. Is dat niet het geval, geef het dan grondig water. De compost moet ook regelmatig worden gekeerd om hem te beluchten en het composteringsproces te bevorderen.
De temperatuur bepaalt onder andere of het composteringsproces in gang is gezet. Dit komt doordat micro-organismen warmte genereren wanneer zij organisch afval omzetten. In de tuin kunt u dit zien doordat de composthoop kan roken, d.w.z. stoom afgeven. Tegelijkertijd geeft de warmteontwikkeling ook informatie over de staat van ontbinding, d.w.z. wanneer de compost klaar is. Hoe kouder de composthoop, hoe rijper hij is.
Compostwormen en andere composteerders
Compostering is geen zuiver mechanisch of chemisch proces, maar een biologisch proces. Het wordt gezamenlijk uitgevoerd door de fauna en flora van de bodem. Het aantal organismen in compost is ongelooflijk hoog, omdat ze het een waar feestmaal vinden. In één kubieke meter compost zit maar liefst 10 kilo levende organismen! De betrokken groepen zijn :
- Bacteriën,
- schimmels en andere eencellige organismen,
- nematoden,
- insecten en hun larven,
- mijten,
- diverse soorten regenwormen,
- zeugjes,
- miljoenpoten,
- slakken.
Compostbak of composthoop
Als u in uw tuin wilt composteren, kunt u een compostvat gebruiken of uw compost op een hoop maken.
Als u voor de bak kiest, zult u waarschijnlijk zelfs meerdere bakken moeten opzetten om groen of bruin organisch afval te leveren om de bak te voeden waar de compost kan rijpen.
Hier leest u hoe u bij elk alternatief te werk gaat:
Hoe maak je een composthoop?
Hoe werkt het compostvat?
Er zijn ook vragen die u zich moet stellen:
kiezen van de juiste compostbak verschillende soorten individuele composteerders,
waar ik mijn compostvat moet plaatsen,
hoe hij water krijgt, idealiter met regenwater,
…
Voedingsstoffen in compost
Compost bevat alle voedingsstoffen van planten in een evenwichtige verhouding. Dit zijn de belangrijkste voedingsstoffen zoals :
- stikstof (N),
- fosfor (P),
- kalium (K),
- kalk (CaO),
- alle sporenelementen.
Het nutriëntengehalte hangt af van de grondstoffen en de rijpingsperiode: het kan zeer hoog of zeer laag zijn. N, P en K, de drie belangrijkste voedingsstoffen voor planten, kunnen in een evenwichtige verhouding tot elkaar staan, maar vaak is het aandeel fosfor en kalium veel groter dan dat van stikstof. Compost bevat gewoonlijk alle sporenelementen die planten nodig hebben.
In de regel bevat compost slechts 36% organische stof, de rest is mineraal en bestaat uit fijne bodembestanddelen zoals klei, slib en zand. In vergelijking met andere organische meststoffen heeft compost een hoog gehalte aan droge stof en een gemiddeld iets lager gehalte aan organische stof.
Het is een meststof
Het effect van compostbemesting op de bodem en de planten kan ook fundamenteel verschillend zijn:
Rijpe, voedselarme groene plantencompost verbetert duurzaam de bodemeigenschappen door het humusgehalte te verhogen,
Verse, voedselrijke biocompost is beter geschikt voor plantenbemesting omdat het voedingsstoffen afgeeft, maar het humusgehalte van de bodem niet verhoogt.
Het bestaat uit sterk verteerd organisch materiaal en de meeste voedingsstoffen zijn stevig gebonden aan het organisch materiaal. Ze zijn dus niet rechtstreeks toegankelijk voor planten. Van het totale stikstofgehalte van compost is dus slechts ongeveer 5% beschikbaar in het jaar van toepassing. De manier waarop deze verhoudingen worden verdeeld, hangt af van de mate van rijpheid en het verval van de compost.
De afgewerkte compost, met zijn hoge mate van rijpheid bij bemesting, betekent een verhoging van de stikstofvoorziening van de bodem. Huidige gewassen profiteren hier minder van op het moment van bemesting, maar op de lange termijn geeft het een betere opbrengst. Regelmatige bemesting met compost verhoogt de stikstofvoorziening, terwijl het mineralisatievermogen van de bodem toeneemt. Bij compostbemesting moet de bemesting daarom worden afgestemd op de vruchtwisseling.
Conclusie
Composteren van uw organisch afval heeft twee belangrijke voordelen:
- U vermindert de hoeveelheid organisch afval die u bij het vuilnis zet of bij het containerpark dumpt,
- krijgt u natuurlijke meststof voor tuinieren.
Compost is het resultaat van de activiteit van talloze micro-organismen. U kunt uw eigen compost kopen of produceren door een hoopje te maken of in een compostvat van hout of gerecycled materiaal.